Baza Danych
00000007
miejsce pochodzenia: Zielonki
powstanie:
około 1939
opis:
Laska składająca się z trzonka wykonanego z patyka zakończona walcowatym, ostro ściętym obuchem. Na lasce ślady pasków bibuły i kolorowego papieru, oraz malowania farbą. Na obuchu zawiązana spłowiała, różowa wstązka z bibuły. Tępy koniec obucha nosi ślady wielokrotnych uderzeń.
relacje dotyczące obiektu:
" (...)Z tej, z tamtej, z owej chaty wysuwają się, wybiegają pucheracy. Dziś ich dzień i żniwo. (...)Sa to przeważnie szkolni chłopcy z niższych klas. Twarz posmoloną przesłaniają im częściowo paski kolorowej bibuły, którymi naklejona jest wysoka, stożkowata czapka z tektury. Powrósło ze słomy, biegnące przez piersi na krzyż od prawego ramienia ku lewemu i obejmujące pas (...).Pucherak zielonecki zbiera (...) datki, najchętniej jajka do koszyczka z sieczką, który nosi na lewej ręce, podczas gdy w prawej trzyma laskę pucherską w kształcie młotka z długą rękojeścią. Tak przebrani biegają pucheracy od domu do domu, skandując wyuczone oracje, udrrzając do taktu laską o ziemię czy podłogę i udarowani idą dalej". (relacja nauczyciela z Zielonek - Jana Kantego Karkoszki z 12 kwietnia 1947 r., opublikowana w: Jan Karkoszka, Pucheracy, "Orli Lot" , R. XXI: maj-czerwiec 1947, nr 5-6, s. 83-86
historia:
Laska została przekazana w darze do Muzeum Etnograficznego w Krakowie w 1939 roku przez nauczyciela z Zielonek - Jana Kantego Karkoszkę. Wykonana została prawdopodobnie przez nieznanego z imienia i nazwiska chłopca - Pucheroka.
Jan Kanty Karkoszka był kierownikiem szkoły w Zielonkach w latach 1919 - 1950, oraz lokalnym działaczem społecznym. Był inicjatorem budowy Domu Ludowego w Zielonkach. Prowadził Kasę Stefczyka. Jego pasją było zbieranie i dokumentowanie lokalnego folkloru. W 1939 roku podarował do Muzeum Etnograficznego w Krakowie młotek i czapkę pucheroka. W 1947 roku opublikował w "Orlim Locie" artykuł o Pucherokach.
motyw ikonograficzny:
laska pucheroka
stan zachowania: dobry
numer inwentarza: 8964/mek
literatura:
Karkoszka, Pucheracy. "Orli Lot" 1947, nr 5-6, s. 83-87.
Oleszkiewicz, Laska Pucheroka. Publikacja internetowa https://etnomuzeum.eu/zbiory/laska-pucheroka
media:
Wąsik, Marcin
,
2021
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2021.09.29,
instytucja: CENTRUM KULTURY, PROMOCJI I REKREACJI W ZIELONKACH
instytucja: CENTRUM KULTURY, PROMOCJI I REKREACJI W ZIELONKACH
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
